BEKAROĞLU ÇAY KUR’UN PEŞİNİ BIRAKMIYOR

 

BEKAROĞLU, YAŞ ÇAY ALIMLARININ NEDEN AZALDIĞINI SORDU!

Hayati Akbaş

ANKARA-CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, ÇAYKUR’un yaş çay alımlarının neden azaldığı hakkında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba tarafından yanıtlanması istemiyle yazılı soru önergesi verdi.

 

ÇAYKUR’un politikaları nedeniyle müstahsilin mağdur edildiğini dile getiren Bekaroğlu, “2018 yaş çay sezonu yaklaşırken müstahsilin ve üreticinin yaş çay taban fiyatı, kota, kontenjan, randevulu sistemden dolayı yaşadığı sorunlar devam edecek midir? Bu mağduriyetlerin giderilmesi için hangi önlemler alınmıştır/alınması düşünülmektedir?” sorusunu sordu.

 

Bekaroğlu Artvinli çay üreticilerini de yakından ilgilendiren açıklamalarında şu ifadeleri kullandı:  “ÇAYKUR yetkililerinin açıklamalarına göre ÇAYKUR’un günlük yaş çay işleme kapasitesi 2015 yılında 6 bin ton/gün iken, 2016 yılında bu kapasite 8 bin 650 ton/güne çıkarılmış, 2017 yılında Rize Pazar’a yapılacak yeni çay fabrikası ile kapasitenin 400 ton/gün daha da arttırılacağı belirtilmiştir.

Kuruluş Kanununda ÇAYKUR’un amacı “Türkiye’nin tarım politikasına uygun olarak çay ziraatını geliştirmek, ekonomik gereklilik, kârlılık ve verimlilik ilkeleri doğrultusunda; sermaye birikimine yardım ederek yatırım kaynağı yaratmak, serbest piyasa şartlarında en çok faydayı temin etmek, gerekli hammadde temini ile her türlü çay ürünü üretmek, pazarlamak, ithal ve ihraç etmek, iç ve dış pazarlarda Teşekkülün rekabet gücünü artırmaya yönelik olarak ilişkili ve yan ürünlerde gerek ve fayda görülen her türlü faaliyetlerde bulunmak” olarak belirtilmiştir. Hal böyleyken ÇAYKUR yıllardan beri kota, kontenjan ve randevulu alım sistemi ile müstahsili zor durumda bırakmaktadır. Her yıl yaş çayın izdihamda olduğu dönemde ÇAYKUR dekar başına tanınan yaş çay kontenjanlarını azaltmakta, bu uygulamalar nedeniyle müstahsili özel sektöre olumsuz koşullarda yaş çay satmaya mecbur etmektedir. Bir taraftan ÇAYKUR günlük çay işleme kapasitesini arttırırken, bu kapasitenin kullanılmaması iyi niyetle izah edilememektedir. Özellikle 2016 ve 2017 arasında satın alınan yaş çay ve üretilen kuru çay miktarıyla ilgili ortaya çıkan rakamlar şüphe uyandırmaktadır. 2016 yılında ÇAYKUR önceki yıllara göre yaklaşık 150 bin ton eksik çay almış, özel sektörde de aynı miktarda fazla çay almıştır. Benzer şekilde ÇAYKUR’un kuru çay üretimi 2017 yılında da anlamlı bir şekilde azalmış, özel sektörün kuru çay üretimi de artmıştır. Bu durum 2016 yılında ÇAYKUR yönetiminin müstahsil aleyhine, özel sektör lehine uygulamalar yaptığını düşündürmektedir. Tüm bu uygulamalar çay üretiminin geleceği hakkında endişe oluşturmaktadır.

Bu bağlamda;

ÇAYKUR tarafından yaş çay işleme kapasitesi arttırılmasına rağmen ÇAYKUR’un aldığı yaş çay miktarı neden azalmaktadır?

2016 yılı ve 2017 yılları arasında ÇAYKUR’un yaş çay alımındaki dramatik düşüş ve aynı şekilde kuru çay üretimindeki azalış ile ÇAYKUR yönetiminin bu doğrultuda uygulamış olduğu politikaların incelenmesi için bir araştırma/soruşturma açmayı düşünüyor musunuz?

2018 yaş çay sezonu yaklaşırken müstahsilin ve üreticinin yaş çay taban fiyatı, kota, kontenjan, randevulu sistemden dolayı yaşadığı sorunlar devam edecek midir? Bu mağduriyetlerin giderilmesi için hangi önlemler alınmıştır/alınması düşünülmektedir?”